Policja i Prokuratura Europejska rozbiły grupę handlująca unijną pomocą żywnościową

To jedno z pierwszych w Polsce śledztw prowadzonych wspólnie przez policję i Prokuraturę Europejską, obejmujące szeroką współpracę i koordynację działań m.in. policjantów z woj. śląskiego i z innych jednostek w kraju.

W efekcie tej współpracy śledczy z Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach we współpracy z delegowanym prokuratorem europejskim, przy wsparciu policjantów z całej Polski, rozbili zorganizowaną grupę przestępczą sprzedającą żywność przeznaczoną dla osób potrzebujących.

Zgodnie z ustaleniami śledztwa sprawcy fałszowali dokumentację, aby uzyskać żywność z unijnego programu pomocy żywnościowej. Żywność ta, zamiast do beneficjentów, trafiała do sprzedaży w kraju i za granicą.

Działalność przestępców trwała od maja 2024 r. do lipca 2025 r. i dotyczyła nadużyć związanych z realizacją umów zawartych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa z jednym ze związków wyznaniowych działających w Polsce.

W ramach unijnego programu pomocowego finansowanego z funduszy europejskich na pomoc żywnościową przewidziano nieodpłatną dystrybucję ponad 2,5 tys. ton żywności o wartości blisko 16 mln zł, którą dostarczono do magazynów związku wyznaniowego.

Dodatkowo podmiot ten otrzymał ponad 2,2 mln zł na koszty administracyjne, magazynowe i transport.

Jak ustalili śledczy, w terenowych ośrodkach tego podmiotu dochodziło do fałszowania dokumentacji. Fałszowano oświadczenia osób ubiegających się o pomoc – przez podrabianie podpisów rzekomych beneficjentów czy tworzenie dokumentów mających poświadczać odbiór pomocy przez osoby, które takiej pomocy nigdy nie otrzymały.

W rzeczywistości żywność trafiała do sprzedaży w kraju i za granicą. Proceder trwał co najmniej od maja 2024 r. i obejmował działania w punktach w całej Polsce.

Postępowanie w sprawie nieprawidłowości związanych z dystrybucją pomocy żywnościowej prowadzili śledczy z Wydziału do Walki z Przestępczością Gospodarczą KWP w Katowicach pod nadzorem delegowanego prokuratora europejskiego. W działaniach uczestniczyli policjanci z 10 komend wojewódzkich i Komendy Stołecznej Policji. Całość koordynowało Biuro Zwalczania Przestępczości Ekonomicznej Komendy Głównej Policji.

Efektem było zatrzymanie sześciu osób – dwóch kobiet i czterech mężczyzn w wieku od 28 do 61 lat. Na polecenie prokuratora europejskiego policjanci przeprowadzili też przeszukania w 34 lokalizacjach w całym kraju, m.in. w Katowicach, Gliwicach, Wrocławiu, Bydgoszczy, Poznaniu, Gdańsku, Kielcach i w Warszawie.

Zatrzymani usłyszeli zarzuty m.in. udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, oszustw na szkodę instytucji publicznych, fałszowania dokumentów oraz prania brudnych pieniędzy. Dla wszystkich zatrzymanych sąd zastosował trzymiesięczny areszt.

Była to pierwsza tego rodzaju sprawa prowadzona wspólnie przez Prokuraturę Europejską z udziałem śląskiej policji.

Działająca od 2021 r. Prokuratura Europejska (European Public Prosecutor’s Office – EPPO) z siedzibą w Luksemburgu jest niezależną prokuraturą Unii Europejskiej. Jej zadaniem jest ochrona budżetu Unii Europejskiej i stawianie przed sądem sprawców przestępstw przeciwko interesom finansowym UE. Polska przystąpiła do EPPO w 2024 r.

W Katowicach w połowie czerwca br. oficjalnie otwarto drugie w Polsce biuro Prokuratury Europejskiej (po Warszawie), działające przy tamtejszej prokuraturze regionalnej. W tym czasie w obu biurach pracowało ośmiu prokuratorów delegowanych (trzech w Warszawie, pięciu w Katowicach). Planowane jest otwarcie kolejnych biur.

W połowie czerwca br. polscy prokuratorzy delegowani do EPPO prowadzili 28 postępowań prokuratorskich, 18 postępowań sprawdzających i 7 dodatkowych spraw przekazanych przez EPPO.

EPPO prowadzi sprawy dotyczące tzw. przestępstw PIF (nadużycia na szkodę interesów finansowych Unii) wymienionych w odpowiedniej dyrektywie. Są to: transgraniczne oszustwa związane z VAT (szkoda od 10 mln euro), nadużycia odnoszące się do wydatków i oszustwa celne, korupcja szkodliwa dla interesów finansowych UE, sprzeniewierzenie środków lub aktywów z budżetu Unii przez urzędników publicznych, pranie pieniędzy i inne związane z powyższymi.

EPPO również wnosi i popiera oskarżenia w sprawie przestępstw dotyczących udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, jeżeli celem takiej grupy jest popełnienie przestępstwa PIF. (PAP)

jms/ joz/